به گزارش وارش نیوز :اسپیرولینا نوعی رشتهای از جلبکهای سبز-آبی (سیانوباکتری) است که در آبهای گرم و قلیایی رشد میکند. این جلبک از دهههای گذشته بهعنوان منبعی طبیعی از مواد مغذی مورد توجه قرار گرفته است و حاوی درصد بالایی از پروتئین، ویتامینهای گروه B، آهن، منیزیم و کلروفیل است. گرچه این ترکیبات میتوانند در دوزهای کنترلشده نقش تکمیلی در تغذیه داشته باشند، اما مصرف بیش از حد آنها در بدن انسان موجب اختلال در عملکرد کلیه و کبد خواهد شد.
مطالعات اخیر نشان میدهد مصرف زیاد اسپیرولینا یا محصولات آلوده به فلزات سنگین میتواند عوارض زیر را در پی داشته باشد:
- سردرد، تهوع، دلپیچه و اسهال به علت غلظت بالای کلروفیل و پروتئین.
- آسیب کلیوی و رسوب کلسیم در اثر مصرف بیش از حد.
- اختلالات گوارشی ناشی از تجمع آهن یا منگنز.
- در برخی موارد، حساسیتهای پوستی یا تنفسی در افراد مستعد.
پزشکان توصیه میکنند افراد زیر از مصرف خودسرانه اسپیرولینا خودداری کنند:
- مبتلایان به بیماریهای کلیوی، کبدی یا خودایمنی؛
- زنان باردار و شیرده؛
- کودکان و نوجوانان؛
- و افرادی که داروهای خاص از جمله ضدانعقاد یا داروهای فشار خون مصرف میکنند.
کارشناس دبیرخانه کارگروه بررسی و تدوین فهرست دارویی کشور با تأکید بر اینکه اسپیرولینا در گروه غذاهای معمول و روزمره جای ندارد، هشدار داد مصرف بیش از حد این جلبک میتواند به کلیهها و سیستم گوارشی انسان آسیب جدی وارد کند.
زینب مرشدطلب در گفتوگو با خبرنگاران اظهار داشت: جلبک اسپیرولینا گرچه در سالهای اخیر بهعنوان یک سوپرفود یا غذای معجزهگر معرفی میشود، اما در واقع یک ماده غذایی متعارف نیست که بتوان آن را بدون محدودیت مصرف کرد. این فرآورده تنها در مقادیر کنترلشده و به عنوان رنگ طبیعی مواد غذایی یا مکمل تغذیهای کاربرد دارد.
به گفته مرشدطلب، محصولات دارای مجوز سازمان غذا و دارو، با ترکیبات آزمایششده و استاندارد تولید میشوند و باید تحت نظر پزشک یا داروساز از داروخانههای معتبر تهیه گردند. در مقابل، فرآوردههای پودری و فلهای اسپیرولینا که در فضای مجازی یا از مسیرهای غیرمجاز به فروش میرسند، فاقد نظارت علمی هستند و مصرف آنها میتواند خطرناک باشد.
وی در ادامه افزود: مقادیر اندک اسپیرولینا که در برخی محصولات غذایی تنها به عنوان رنگ طبیعی استفاده میشود، هیچ نگرانی از نظر ایمنی ندارد و مورد تأیید سازمان غذا و دارو است؛ اما مصرف زیاد فرآوردههای خام یا غلیظ آن ممکن است موجب اختلال در عملکرد کلیه، مشکلات معده و حتی مسمومیت با فلزات سنگین شود.
این کارشناس با اشاره به افزایش مصرف جهانی اسپیرولینا در سالهای اخیر توضیح داد: با وجود فواید مطرحشده از سوی برخی تبلیغات، تحقیقات علمی جدید نشان دادهاند که بسیاری از ادعاهای سلامتی مربوط به اسپیرولینا نیازمند بازنگری است. به عنوان مثال، در بسیاری از کشورها شرکتها دیگر اجازه ندارند این جلبک را به عنوان منبع ویتامین B12 معرفی کنند، زیرا شواهد علمی کافی در این زمینه وجود ندارد.
مرشدطلب ادامه داد: برخی افراد پس از مصرف اسپیرولینا دچار عوارضی مانند سردرد، تهوع، اسهال و نفخ معده میشوند. محتوای بالای پروتئین و کلروفیل این جلبک نیز در برخی بدنها واکنشهای گوارشی نامطلوب ایجاد میکند و ممکن است باعث گرفتگی عضلات شکم شود.
وی تأکید کرد: مصرف بیش از حد مجاز اسپیرولینا ممکن است با افزایش جذب کلسیم، بار اضافی بر کلیهها وارد کند و همچنین تجمع آهن میتواند منجر به اختلالات گوارشی و افزایش منگنز در خون با اثرات نوروتوکسیک (آسیب عصبی) شود.
از اینرو، اسپیرولینا باید فقط در قالب مکمل دارویی با مقدار مصرف مشخص و تحت مشورت متخصص تغذیه یا داروساز مصرف شود.
در پایان، این کارشناس به شهروندان توصیه کرد: «فریب تبلیغات فضای مجازی و وعدههای درمانی غیرعلمی را نخورند. هر مادهای که طبیعی است، لزوماً بیضرر نیست. سلامت بدن نیازمند مصرف آگاهانه و با نظارت علمی است.»