به گزارش وارش نیوز، این در حالی است که نکته بسیار مهم و حائز اهمیت، تبعات ناشی از خشکسالی و کمآبی به ویژه در شرق مازندران است، کارشناسان معتقدند کمآبی و خشکسالی موجب شوری خاک شده و اگر هر چه سریعتر جلوی این موضوع گرفته نشود، تقریبا راه درمانی وجود ندارد یا درمان بسیار سخت خواهد بود.
به عقیده کارشناسان، از آنجایی که کشت هر محصولی نیاز به آب و خاک مناسب دارد و هرچه شوری این عناصر کمتر باشد گیاه رشد بهتر و تنش کمتری را تجربه خواهد کرد، توجه به این امر در کنار منازعات سیاسی و اجتماعی، حائز اهمیت است.
محمدعلی بهمنیار عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در این زمینه، چندی پیش گفت: خاک مناسب برای کشت، در شرایط مدیریت نامناسب و بدون زهکشی پس از چندین سال بهرهبرداری موجب شوری خاک میشود.
کشاورزان معتقدند با افزایش دفعات استفاده از زمین، شوری خاک ممکن است افزایش یابد، و با افزایش این دفعات استفاده، زمین بلااستفاده شود.
بهنمیار در این زمینه، به این نکته اشاره کرده که، در چنین شرایطی گیاهی که در گذشته کشت شده کارایی لازم را نداشته و اگر بار دیگر کشت شود راندمان تولید آن به شدت کاهش مییابد.
از سوی دیگر، وقتی اراضی کشاورزی شور میشود، کار کمی سختتر از قبل خواهد شد، کارشناسان اعتقاد دارند، خاک شور را باید با استفاده از اصلاحکنندهها و زهکش مناسب، طی سالهای طولانی مورد استفاده قرار داد به طوری که مقدار شوری خاک افزایش نیابد.
بهمنیار در این زمینه، خاطرنشان کرد: اگر آبیاری در زمینهای شور انجام شود به دلیل افزایش در پتانسیل اسمزی، قابلیت جذب آب و مواد غذایی توسط گیاه کاهش یافته و گیاه دچار تنشهایی در زمان رشد میشود.
مدیر گروه خاکشناسی دانشگاه ساری در بخش دیگری به بحث تغییرات اقلیم در مازندران اشاره و نقش آن در افزایش شوری خاک را برشمرد، وی اعتقاد دارد، مازندران به سمتی حرکت میکند که در این استان با کاهش و تغییر پراکندگی بارشها نسبت به فصول مواجهایم ضمن این که شدت بارشها نیز افزایش پیدا کرده است.
وی با اشاره به اینکه تغییرات اقلیم در مازندران موجب کاهش و تغییر پراکندگی بارشها نسبت به دیگر فصلهای بارش شده که این عامل موجب کاهش ذخیره آبهای زیرزمینی و منفی شدن بالانس آن در منابع آبی را اموجب شده است، یادآور شد: افزایش برداشت آب از منابع آب زیرزمینی و همچنین نزدیکی به دریای خزر موجب میشود تا آب شور دریا وارد آبهای زیرزمینی شود و هر ساله با تداوم خشکسالیها، شوری به منابع بالادست کشیده شود.
بهمنیار افزایش برداشت بیرویه را عامل گسترس اراضی شور و نیز افزایش املاح منابع و کاهش دبی آب دانست و گفت: گرما و دمای بالا نیز موجب گسترش و افزایش شوری شده و واکنشهای شیمیایی آب شور با خاک و گیاهان را تشدید کرد که اثر آن تاثیرات منفی بر تولیدات کشاورزی خواهد داشت.
وی گفت: در طی ۵۰ سال گذشته چاهی در شرق مازندران حفر نشده بود در حالی که نیاز آبی مازندران در سالهای اخیر به دلیل خشکسالی افزایش یافت و موجب برداشت بیرویه آبهای زیرزمینی شد که این عامل به گسترش شوری دامن میزند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی ساری با بیان اینکه منابع آب زیرزمینی میتواند جایگزین مناسبی برای آبهای سطحی باشد، افزود: مدیریت استفاده از منابع آب را باید مورد توجه قرار داد و کشاورزی هوشمند را در دستور کار قرار دهیم که در این راستا حفاظت خاک به عنوان گام نخست در کشاورزی هوشمند بکار گرفته شود.
پ/