فرصتی که کرونا به گردشگری مازندران داد؛
احیای دوباره!
وارش نیوز/شاید در نگاه اول کرونا، موجب سقوط بسیاری از مناسبتهای اقتصادی شده باشد و در میان آنها گردشگری بیش از هر چیز خود را به نمایش گذاشته، اما باید از این عامل به دیده فرصت نگریست. فرصتی که سالها است اندیشمندان این حوزه فریاد میزنند و مسئولان در استفاده بهینه از آن ناتوان هستند.
|
به گزارش وارش، این روزها، نه تنها در مازندران و ایران بلکه در جهان، ویروس کرونا، به پاشنه آشیل این صنعت تبدیل شده و خسارتهای بیشماری به آن وارد کرده و طبیعتا مازندران نیز از آن بی نصیب نمانده است. با این وجود نباید همه چیز را پشت نابودی ناخواسته به دلیل این ویروس منحوس پنهان کرد بلکه بررسی وضعیت گردشگری در مازندران در سالی که گذشت میتواند نسخهای مطلوب برای آغازی دوباره پس از کنترل و شکست کرونا باشد.
گردشگری در شمال کشور به ویژه در مازندران، مدتها است که به واژههای خاصی همچون "کوه، جنگل، دریا و ..." منتهی میشود و بسیاری از کارشناسان معتقدند اگر این نعمتهای طبیعی را از آن بگیریم، مازندران خالی از هر ایدهای برای جذب گردشگر خواهد بود.
مهدی رمضانزاده لسبویی دانشیار گروه جهانگردی و معاون پژوهشی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه مازندران در گفتوگو با وارش با اشاره به اینکه گردشگری مازندران در سال گذشته همانند سالهای قبل بوده و تحت تاثیر پارامترهایی همانند نحوه دسترسی به پایگاه جمعیتی کشور، برند خودساخته مازندران و واژههایی مانند شمال، جنگل، دریا و غیره، موجب شده همان روند نامناسب قبلی را طی کند معتقد است که چالش جدی که در مازندران با نام گردشگری به وجود آمده و هیچ نهاد قضایی، استانداری، وزارت گردشگری و مجلس، به آن توجهی نمیکنند، بحث فروش اراضی کشاورزی است که زنگ خطر آن کاملا به صدا درآمد.
وی ادامه داد که بسیاری از اراضی مازندران به فروش رفته است و هرچند هنوز فعالیتی برای احداث خانههای دوم و اماکن مربوط به گردشگری آغاز نشده اما به صورت چراغ خاموش این خرید و فروشها در حال انجام است که به یک آفت زیر خاکستر تبدیل شده و اثرات منفی آن در آینده مشخص می شود.
به گزارش وارش، به وضوح میتوان شاهد بود که بسیاری از اراضی کشاورزی درجه یک در حاشیه شهرهای مازندران در مقیاس وسیع جغرافیایی از استانهای مختلف مانند تهران، البرز، اصفهان، فارس خریداری شده است. رمضانزاده در این رابطه معتقد است که در سال گذشته در بحث دلالی زمین و چالشهایی که برای جامعه محلی به وجود آمد، این موضوع را به مرحله بحران رسانده است.
هرچند دانشیار گروه جهانگردی و معاون پژوهشی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه مازندران به موضوع رشد درآمدی بخش گردشگری نسبت به سال گذشته با توجه به رشد تدریجی اقتصاد کشور اشاره میکند و معتقد است در سال گذشته فعالیتهای مناسبی همچون بازسازی جاده هراز، فیروزکوه، تغییر تدریجی بزرگراه تهران شمال و غیره صورت گرفت مجموع این عوامل موجب شد مازندران کماکان مقصد اول گردشگری باشد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع آزادسازی سواحل به عنوان یکی از نقاط ضعف گردشگری در مازندران اشاره و خاطرنشان می کند که یکی از کارهایی که باید صورت می گرفت آزادسازی حریم سواحل بود، در حالیکه استاندار مازندران در این زمینه ورود پیدا کرد اما نتوانست به موفقیت دست یابد.
رمضانزاده به موضوع بسیار مهمی اشاره میکند، وی معتقد است اگر استاندار مازندران به دنبال توفیق در جلوگیری از آزادسازی سواحل بود میبایست به طور جد ورود پیدا می کرد و با نهادهای متعدد دولتی و نیروهای مسلح، شهرداریهای کلان شهرهای کشور و شهرک های محصور در خشکی مقابله می کرد که متاسفانه اتفاقی نیفتاد.
دانشیار گروه جهانگردی و معاون پژوهشی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه مازندران با تاکید بر اینکه چون سند توسعه گردشگری این استان نوشته نیست برای ارزیابی کارهای صورت گرفته نمی توان کاری انجام داد، گفت: گردشگری مازندران بر اساس کدام خط مشی و سیاست در حال رشد و اجرا است، از آنجاییکه مازندران تمام تمرکزش را بر روی گردشگری جنگلها، صدور مجوز هتل، بومگردی و سرمایه گذاری گذاشت به دلیل عدم وجود سند توسعه، این نوع سیاست گردشگری به توفیق زیادی منجر نشده است.
وی در ادامه به موضوع گردشگری و پیشبینی بحرانها اشاره می کند و معتقد است چون سند توسعه گردشگری در مازندران نوشته نشده، به طور طبیعی با وجود بحرانهایی همچون کرونا، تدابیر لازم براهی برای خروج از ورشکستگی دیده نمیشود این در حالی است که در سالهای 2000 تا 2010 بر روی بیماریهایی همچون سارس و ابولا مطالعه صورت گرفت.
رمضان زاده همچنین به این موضوع اشاره کرد که به طور کلی فعالیتهای روزمره اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری جدید نبوده است و اگر گروهی دیگر هم به جای آنها بود، همین کار را انجام می داد، رشد بوم گردی، اقامتگاهها، هتل ها و صدور مجوزهای مختلف کارهای صورت گرفته بوده و سیاست خاصی بر روی گردشگری سلامت، کشاورزی و دریا اتفاقی نیفتاده تا بتوان به قضاوت نشست.
وی در ادامه به تجربههای 20 سال اخیر اروپا در مواجهه با بیماریها و بحرانهای مختلف اشاره کرد و گفته، درست است تجربههای 20 سال اخیر در این مقیاس نبوده اما به گردشگری آسیب زیادی وارد شد با این حال، گردشگری توانست خود را مجددا احیا کند.
رمضانزاده با تاکید بر اینکه وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در پساکرونا و در دوران خط مشی گذاری باید سیاست جدیدی را در دستور کار قرار دهد، به این نکته اشاره کرده است که کرونا به صورت یک شوک وارد شده و گردشگری آن را پذیرفت و سقوط کرد اما قطعا در دوران پساکرونا راه خود را با شیوهای جدید پیدا خواهد کرد. به طور قطع این سقوط گردشگری کوتاه مدت است و باید سفر و گردش را در کنار این مشکل بپذیریم.
دانشیار گروه جهانگردی و معاون پژوهشی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه مازندران در پاسخ به این سوال که کرونا برای مازندران یک فرصت است یا تهدید، گفته که به صورت کلی مخاطرات اینچنینی را فرصت می دانم، چرا که فرصتی جدید برای یک بازآفرینی دوباره است و با این فرصت میتوانیم مازندران را در برابر بلایا و بحرانهای تابآور کنیم.
وی ادامه داد که اما اینکه آیا می توانیم از فرصت به وجود آمده استفاده کنیم یا خیر نیاز به آگاهی از سیاست های وزارتخانه ، دولت و مجلس دارد چرا که تفاوت مازندران با استانهای رقیب خود در زمینه گردشگری به تاب آوری روانی و پذیرش مردم، مسائل مدیریتی، تاب آوری اقتصادی و اجتماعی بر می گردد و این برای این استان یک ظرفیت محسوب می شود.
رمضانزاده تاکید کرده که مازندران بسیار زودتر از استان های گردشگری می تواند در مدت زمان کمتری خود را احیا کند چرا که ذاتا ویژگیهای تابآوری را نیز در خود دارد و تنها باید در سیاستگذاری جدید، این موضوع هدایت شود.
به گزارش وارش، با وجود اینکه کرونا جان تعداد زیادی از هموطنان عزیزمان را گرفته و اقتصاد را نیز به نابودی کشانده است، به نظر میرسد از این تهدید میتوان به عنوان یک فرصت برای احیای مجدد گردشگری با رویکردی علمی و اقتصادی بهره برد و جا دارد در این میان در کنار امور اجرایی، از مباحث علمی در سیاستگذاریها استفاده شود.
ضمیمه :