اختصاصی وارش نیوز؛ پدیده تغییر اقلیم یکی از آن موضوعاتی است که باید به طور ویژه به آن نگریست چرا که در حال تبدیل شدن به بزرگترین بلایای زندگی بشر است و اگر سازگاری و فرهنگ‌سازی در این زمینه صورت نگیرد، شاید کار به جایی برسد که دیگر دیر شده باشد.
تغییر ضخامت لایه اوزون، استفاده از سوخت‌های فسیلی، آب شدن یخچال های بزرگ قطب‌ها، بارش‌ها و خشکسالی‌های شدید و ... از نتایج تغییر گسترده اقلیم است به طوری که تقریبا تمامی کارشناسان امر، سیل‌های اخیر در کشورمان و حتی مازندران را نتیجه این عامل می‌دانند.
برخی در این میان متصورند که تغییرات اقلیمی به مازندران همیشه سرسبز نخواهد رسید اما کارشناسان این موضوع را برنتابیده و با صراحت، آشکارشدن مشکلات ناشی از این پدیده را اعلام کرده‌اند. خشکسالی‌های عجیب چند سال گذشته در فصل کاشت برنج و یا بارش های شدید باران در ایام عید نوروز سال 98 در مازندران را همگان به یاد دارند پس باید با اطمینان کامل گفت که این پدیده در مازندران نیز به وقوع پیوسته و آثارش را به تدریج به مردم این استان نشان خواهد داد.
در حالیکه کشاورزی در مازندران به عنوان یکی از اصلی‌ترین مشاغل مردم و در تراز اصلی رونق اقتصادی این استان و بلکه کشور، نقش آفرینی می‌کند، تغییر اقلیم می‌تواند اثرات زیان باری را در پی داشته باشد.
کاهش ذخیره آب‌بندان‌ها، آب‌های زیرزمینی، کاهش بارش و انباشت برف و غیره که بر ورودی و خروجی رودخانه‌ها نیز اثرگذار خواهد بود، نتیجه این تغییرات گسترده است.
از آنجایی که ایران در میان کشورهای خشک و نیمه خشک قرار دارد و میزان بارش سالانه آن در سال کمتر از 250 میلی‌متر است، این تغییر اقلیم می‌تواند به عنوان زنگ خطری در میان تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان کشور و در امتداد آن مازندران به صدا درآید.
برخی از محققان معتقدند تغییر اقلیم می‌تواند به عنوان یک فرصت محسوب شود اما برای بسیاری از مناطق به تهدید منجر خواهد شد، با این وجود، هرچند بسیاری از مشکلات همانند تغیر اقلیم دیگر فراگیر و جهانی شده است اما ارائه و اجرای راهکارهای سازگاری با آن، به عنوان کوچکترین وظیفه مسئولان محسوب می‌شود.
بارش‌های شدید باران موجب تغییر بافت خاک در مازندران می‌شود که این تغییر، مشکلات زیادی برای افرادی که بیشتر با عامل خاک مواجه هستند، ایجاد می‌کند. در این میان کشاورزان در راس این افراد قرار می گیرند چرا که به طور مستقیم با خاک در ارتباط هستند.
بر اساس این یادداشت، بارش های سیل آسا، به دلیل تغییر در نحوه بارش، نمی‌توانند منابع آبی را ذخیره کرده و این منابع از دست می‌رود و به طور قطع بر روی منابع آبی استان تاثیر می‌گذارد.
در این میان نقش رسانه‌ها نیز کما بیش قابل نقد است چراکه اطلاع رسانی در مورد تغییرات اقلیمی در مازندران انجام نشده و یا در قالب چند گفتگو و گزارش ساده بیان شده است، در واقع اطلاع‌رسانی از سوی مسئولان و متعاقبا رسانه‌ها همگام با تغییرات اقلیمی پیش نرفته است و مردم نیز در این میان به دلیل عدم پیگیری و مطالبه گری برای آگاهی بیشتر نیز بی تقصیر نیستند.
شاید بتوان گفت یکی از مهم‌ترین کارهایی که در این زمینه می توان انجام داد، سازگاری با تغییرات اقلیمی است، در حال حاضر کشاورزان گاها ناخواسته کار سازگاری را انجام می دهند اما در خیلی از موارد از دسترس خارج و نیاز به برنامه های حمایتی دارد، به طور مثال تغییر الگوی کشت به گونه ای باشد که هزینه کمتری در برداشته و برنامه ریزی برای مصرف آب باران در کشاورزی صورت گیرد.
در قسمت بعدی با تغییر الگوی کشت و استفاده از ارقام بومی مازندران در کشت و کار، این یادداشت را ادامه خواهیم داد.
سیداحمد حسینی- کارشناس کشاورزی