وارش نیوز: رغبتی برای معرفی خود نداشت. از نظرش سوابق و فعالیت‌هایش یک تکلیف الهی بودند. می‌گفت هر نسلی باید به تکالیف‌اش عمل کند. علی‌رغم تمام قضاوت‌ها و بی اخلاقی‌هایی که در حقش صورت گرفت، همچنان با سیمایی بشاش و امیدوار، تنها دغدغه‌اش اخلاق و شرایط نسل جوان بود. همانند بسیاری از هم‌رزمانش زندگی بی حاشیه‌ای دارد مشکل این روزهای جامعه را عدم پایبندی به اخلاق می داند. حاج علی محسن‌پور برادر شهید حجت الله محسن پور، یادگار روزهای پر التهاب جنگ است. این روزها پاتوقش یک دوچرخه‌سازی گوشه‌ی شهر ساری است. به مناسبت ولادت حضرت ابوالفضل‌العباس (ع) و روز جانباز گفت‌و‌گوی صمیمی و مفصلی با وی ترتیب دادیم؛ از اخلاق، معرفت الهی، جایگاه مفاهیمی چون ایثار و رشادت در جامعه‌ی امروز و شکاف بین نسل اول و نسل سوم و چهارم انقلاب اسلامی سخن راندیم.
شما را به مطالعه متن این گفت‌و‌گو دعوت می‌کنیم:
 

جامعه‌ای که از مسئله اخلاق مغفول بماند را نمی‌توان جامعه‌ی اسلامی دانست

محسن‌پور در خصوص مسئله‌ی شناخت صحیح از دین، عنوان کرد: خداوند در قرآن خطاب به پیامبر می‌فرماید ما تو را فرستادیم، تا رحمتی برای عالمیان باشی. ما نمی‌توانیم پیامبر را مصادره به مطلوب کنیم. پیامبر خاتم برای همه‌ی عالمیان آمده است. حضرت محمد(ص) پیامبر همه‌ی بشریت است. یکی از مشکلات اساسی که در فهم دین داریم این است که دین را محدود و کوچک کردیم. دین را کوچک کردیم و در این شرایط می‌خواهیم آن را به نسل‌های بعد بشناسانیم. این موضوع در بحث مهدویت نیز صدق می‌کند. وجود حضرت مهدی(عج) نیز مختص مسلمانان و شیعیان نیست. حضرت مهدی هم امام همه‌ی بشریت است. برای اینکه جایگاه اسلام و مهدویت را بشناسیم، باید نگاه عالمین و جهان شمول داشته باشیم. وی ادامه داد: مهم‌ترین ابزار پیامبر رحمت برای تبلیغ اسلام بحث "اخلاق" است. دین آمده تا ما را به اخلاق الهی برساند. جامعه‌ای که از مسئله اخلاق مغفول بماند را نمی‌توان جامعه‌ی اسلامی دانست. امام حسین (ع) می فرماید؛ من برای اصلاح امت جدم و برای امر به معروف و نهی از منکر قیام کرده‌ام. این امر به معروف دقیقا به موضوع اخلاق اشاره دارد. ایثار امام حسین(ع) و ایثار تمام آزادگان عالم جز در سایه‌ی اخلاق امکان‌پذیر نیست. اگر اخلاق در جامعه حاکم نباشد ،هر قدر که نماز بخوانیم و روزه بگیریم؛ این اسلام، اسلام ناب محمدی نیست. اخلاق به ما می‌فهماند، بدانیم که بایدها و نباید‌ها چیست. اخلاق الهی است که گذشت و ایثارگری را در وجود ما ایجاد می‌کند. افرادی که در دهه‌ی اول انقلاب حضور داشتند بحث اخلاق را درک کرده و سرلوحه کار خود قرار داده بودند. اخلاق در جامعه‌ی امروز از رونق افتاده است. امروز در فضای مجازی افراد مختلف تحت عنوان مسئول و یا غیرمسئول با کوچک‌ترین تریبونی که در اختیارش قرار می‌گیرد، با کمال وقاحت و بی‌شرمی شروع به فحاشی می‌کند. امروز اگر یک سخنران در صحبت‌هایش به فحاشی بپردازد، دارای اخلاق اسلامی نیست. به همین دلیل از اسلام ناب محمدی هم بویی نبرده است. علت اینکه بعضی‌ها می‌گویند که چرا در بعضی از کشورهای لائیک مثل کشورهای اسکاندیناوی با آن سابقه توحش امروز اخلاقیات رواج پیدا کرده است، این است که انسان به صورت فطری به اخلاق گرایش دارد. اگر انسان به درون خودش رجوع کند به اخلاق الهی خواهد رسید.

در جامعه خبری از اسلام نیست جز اسم!

این رزمنده‌ی دوران دفاع مقدس در تبیین شاخصه‌های اخلاق‌مداری بیان داشت: یکی از مهم‌ترین شاخصه های اخلاق "قول لیّن" است. در هیچ کجای تاریخ اسلام نیامده که پیامبر بخواهد دین را با پرخاش به مردم تحمیل کند. امروز می‌بینیم که قرائت‌های متعدد و تعبیر‌های گوناگون در جامعه وجود دارد. اگر قرار به امر به معروف است، ابتدا این موضوع باید در شخص امر به معروف‌کننده نمود داشته باشد. وقتی فرد امر به معروف کننده دارای اخلاق اسلامی باشد. ما جامعه‌ای هستیم که به نام جامعه‌ی اسلامی از اخلاق اسلامی فاصله داریم. حضرت علی(ع) می‌فرماید: زمانی فرا خواهد رسید که از اسلام چیزی جز اسمش باقی نخواهد ماند. از قرآن هم چیزی جز خط باقی نمی‌ماند. مسجد‌ها زیبا بنا می‌شوند. سازندگان این مساجد شرورترین انسان‌ها هستند. بسیاری از این سخنان حضرت علی(ع) امروز نمود پیدا کرده است. امروز ببینید متولیان حوزه‌های دینی و مساجد ما چه کسانی هستند؟
محسن‌پور افزود: هیچ جا دیده نشده که بتوان چیزی را با زور به کسی تحمیل کرد. مردم نمی‌پذیرند. پیامبر (ص ) با لحن زیبا به قرائت قرآن می پرداخت که دل‌ها را متوجه خود می‌ساخت. سفارش شده است که قرآن و شعائر اسلامی مثل اذان با صوت و لحن زیبا و نیکو خوانده شود. مناره‌های مساجد را ببینید. بسیاری از افراد بابت لحن بد موذن میل و کشش به مسجد رفتن ندارند. یکی از مسائل دیگر بحث نماز است. چطور می‌شود در جمهوری اسلامی که نسبت به همه‌ی جوامع در آن بیشتر نماز می‌خوانند؛ اما منکرات نیز در آن بسیار زیاد است؟ هیچ جای قرآن نیامده که نماز بخوانید. می‌گوید نماز را "به پا دارید". این به پا داشتن نماز است که فرد را از فحشا و منکرات باز می‌دارد. همانند موضوع دیدن و نگاه کردن. در طول روز شما صحنه‌های زیادی را مشاهده می‌کنید اما به برخی اتفاقات با تمام وجود می نگیرد و در حقیقت نگاه می‌کنید. به پا داشتن نماز یعنی تمام وجود فرد متصل به نماز باشد. ما جامعه‌ای هستیم که نماز را "می خوانیم" به همین علت امر به معروف در وجود ما تاثیری ندارد. هرگاه نماز را به پا داشتیم آنگاه متخلّق به اخلاق الهی خواهیم بود و امر به معروف بر ما تاثیرگذار خواهد بود.
وی ادامه داد: جامعه‌ای که در آن دروغ رواج داشته باشد، آن جامعه مسلمان نیست. ریشه‌ی همه‌ی مفسده‌ها دروغ است. در جامعه‌ی ما وقتی فرد منبری دروغ می‌گوید و فحاشی می‌کند، تمامی تریبون‌های ما دچار فحش و بداخلاقی شده است. وقتی این افراد از اخلاق اسلامی دور شده‌اند چطور می‌توان توقع داشت جامعه‌ی ما جامعه‌ای اسلامی باشد؟ در جامعه از اسلام هیچ خبری نیست جز اسم! مردم را از بسیاری از مباحث منزجر کرده‌ایم. یکی از آن‌ها بحث "ولایت" است. مردم را از دین منزجر کرده‌ایم. جوانان را دین‌گریز کرده‌ایم. اگر آگاهی کامل از بحث ولایت داشته باشیم هیچوقت به یکدیگر انگ "ضد ولایت" نمی‌زنیم.

نسل جدید را احساسی بار آورده‌اند
این ایثارگر باسابقه‌ی استان مازندران درخصوص فاصله‌ی زیاد میان نسل اول انقلاب و جوانان امروز، اظهار کرد: هر نسلی ابزار لازم برای رسیدن به معرفت الهی را در اختیار دارد. جوانان امروز تکالیفی دارند که باید آن را به نحو احسن انجام دهند. شخص من در زمان جنگ تکلیفی داشتم که باید به آن عمل می‌کردم. بسیاری مسائل از فروعات هستند. جنگ 8ساله فرع بر اصول ما بوده است. اصل معرفت الهی است. نباید جنگ را اصل و معرفت الهی را فرع بدانیم. بسیاری از مسائل جزء فروعات هستند. یک زمان جنگی در گرفت، همانند امروز که در تحولات منطفه شاهد جنگ در سوریه و بحث مدافعان حرم هستیم و ممکن است در آینده نیز صورت بگیرد. باید ببینیم معارف دینی خود را از چه کسانی کسب می‌کنیم. منابع معرفتی ما امثال امام خمینی(ره)، شهید مطهری و علامه طباطبایی هستند.
محسن پور ادامه داد: جامعه دینی ما امروز دچار نوعی اخباری‌گری است که متاسفانه هنوز بیشتر روحانیت اصرار بر این روش دارند. نسل جوان ما امروز از عقلانیت فاصله گرفته است و به تکلیفش به درستی عمل نمی‌کند. برخی جوانان از لحاظ احساسی به جایی وابستگی دارند که این نوع وابستگی انحرافی است. وقتی از عقلانیت دور شویم و احساسی باشیم؛ کافیست فردی بالای منبر  حرف بی‌اساس و بی پایه بزند و ما آن را بپذیریم و بگوئیم پس دفاع از انقلاب همین است و لا غیر، کدام انقلاب؟ جز اینکه انقلاب باید از درون ما شکل بگیرد؟ همه ما می گوئیم، پرچم این انقلاب به دست امام زمان (عج) خواهد رسید، اما از نظر من این چنین نیست. از کدام انقلاب صحبت می کنیم؟ انقلابی که پیغمبر از آن راضی است؟ اگر راضی باشد با این حجم از دزدی، اختلاس، فساد و تبهکاری مواجه نبودیم. امام خمینی (ره)  می‌فرمود ما داریم به طرف اسلام می‌رویم، اما متاسفانه به سوی اسلام حرکت نکردیم. ما از اسلام فاصله گرفتیم. نسل جوان باید به دنبال مبانی ناب اسلام حرکت کند؛ که نه دچار اخباری‌گری حوزوی بشود و نه دچار روشنفکری امروز جامعه. جامعه‌ی جوان ما باید از صفر شروع کند و مبانی دینی خود را با عقلانیت پیش ببرد نه با قرائت فلان آقا! متاسفانه صفحه‌ی فکر نسل جوان ما را آلوده کرده‌اند.

هیچ چیز به غیر از گفتار معصوم در جامعه مقدس نیست

این رزمنده دوران دفاع مقدس با اشاره به برخی شخص‌پرستی‌ها و مقدس‌سازی‌ها در جامعه، گفت: هیچکس و هیچ چیز بغیر از معصومین علیهم السلام و سخنانشان ،در جامعه مقدس نیست. مشکل ما این مقدس‌سازی‌ها است. انسان‌ها و نوشته‌ها و کتاب‌هایشان مقدس نیستند. نوشته‌های آنان حدیث نفس خودشان است و تنها می‌توانند ما را رهنمون باشند که به کتاب نفس خود رجوع کنیم که « من عرف نفسه فقد عرف ربه ». ما از نفس خود غافل مانده‌ایم. راه رسیدن به خدا از نفس خودمان است. باید به خودمان رجوع کنیم. در جامعه ی اسلامی ما جور دیگری جا انداخته اند. نمی‌توان با حدیث نفس و راه دیگران خدا را شناخت. باید با کلید خودمان صندوقچه گنج خود را باز کنیم. بنای این کتب را بر قداست نگذاریم. خودمان خشت اول راهمان را کج گذاشته‌ایم.

راویان جنگ با شرایط آن دوران بیگانه‌اند

محسن‌پور با اشاره پنهان شدن برخی واقعیت‌های جنگ تحمیلی عنوان کرد: صاحبان قدرت در جامعه، مانع بیان واقعیت‌های جنگ هستند. از طرفی کسانی که راوی جنگ هستند با شرایط آن دوران بیگانه‌اند.
قصه‌پردازی می‌کنند و در بیانات خودشان افسانه‌گرایی دارند. بسیاری از مطالب نیز وصف نشدنی هستند. صاحبان قدرت دارند در این زمینه امرار معاش می‌کنند. آن‌ها از دین استفاده‌ی ابزاری می‌کنند. از جبهه‌های جنگ استفاده ابزاری می‌کنند. یک رزمنده‌ای اگر بخواهد مطلب خلاف واقع آن ها را اصلاح کند سریعاً مخل کارش می‌شوند. در دوران جنگ همگی دست به دست هم دادند. باید فرد‌گرایی را کنار بگذاریم. وی افزود: ما به ظواهر امر توجه کردیم. پس از گذشت بیش از بیست سال هنوز با تشییع پیکر شهدای گرانقدر می خواهیم خلاء های معنوی و معرفتی خود را پر کنیم و این شیوه فعالیت‌های فرهنگی جز توجه به ظواهر و صرفاً بازی با احساسات مردمی حاصلی نخواهد داشت و ارزشهای ایثار و شهادت همچنان در حجاب و فراموشی باقی خواهد ماند. نسل جوان ما گرفتار اینگونه مشکلات است. بخشی از سازندگان فیلم‌های دفاع مقدس یا از آن دوران بهره‌ای نداشتند و یا کم بهره بودند، مثل فیلم اخراجی‌ها که فقط باعث خندیدن بسیاری از افراد شد اما من نگاه می‌کردم و اشک می‌ریختم. بخشی از جامعه ما بدون توجه به اهداف بعضی از فرصت‌طلبان و دین‌معاشان، دچار سردرگمی و توجه به ظواهر شده است. جامعه‌ی ما دچار توجه به ظواهر و دین معاشی شده‌است.

وارش: اولین کلمه ای که راجع به واژه های زیر از ذهن شما عبور می کند:

گشت ارشاد : مخل کار، امر به معروف و نهی از منکر باید به شکل درست و شیوه منطقی صورت پذیرد
فضای مجازی: 50-50
مواد مخدر: بی اثر
شیطان پرستی: خود شیطان خدا پرست است
کالای ایرانی: چنگی به دل نمی‌زند
احمدی‌نژاد: هم دارای ویژگی خوب هم بد. انسان است خطا می‌کند
روحانی: هم دارای ویژگی خوب هم بد
چپ و راست: بی معنا
خط امام: اخلاق
جنگ نرم: عقلانیت
کتاب: نور
فیلم: تجربه
تجمل‌گرایی: بی‌اساس
فساد اداری: بداخلاقی
رانت و پارتی بازی: دنیا‌گرایی
نان به نرخ روز خوردن: غفلت از قیامت
آیت الله خامنه ای (مدظله العالی): رهبر

مصاحبه از: سید علی اکبر کیا

تنظیم: سید محمد مهدی کیا