وارش نیوز: به گزارش ایرنا برای بررسی مشکلات صنعت داروسازی، میزگردی را تحت عنوان «چالش های تولید کنندگان دارو» با حضور دکتر «محمد عبده زاده» مدیر کل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، دکتر «مرتضی خیرآبادی»، خزانه دار و عضو هیات مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران و دکتر «بشیر خالقی» عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی برگزار کرد. اینکه این سه تن چه گفتند و چه نظراتی برای دارو داشتند در مشروح این میزگرد که متعاقبا منتشر می شود به اطلاع هموطنان می رسد.
لازم به ذکر است، قرار بود دکتر «محمد بلوچستانی» مدیر عامل شرکت سبحان انکولوژی به عنوان یکی از تولید کنندگان نیز در این میزگرد حضور داشته باشد که نتوانست شرکت کند اما دکتر خیرآبادی به نمایندگی از تولید کنندگان، سخن گفت.
بر اساس این گزارش، هر چند در زمان حاضر 42 میلیارد عدد دارو در کشور تولید می کنیم اما بین یک و نیم تا 2 میلیارد عدد هم سهم واردات دارو است که به حدود سه درصد داروهای مورد نیاز کشور به لحاظ عددی می رسد.
عبده زاده، مدیر کل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، می گوید: ارزی که برای تولید داروهای وارداتی نیاز داریم نصف آن سه درصدی است که وارد می کنیم.
این گفته عبده زاده نشان می دهد که تولید دارو، چقدر برای کشور اهمیت دارد و نمی گذارد تا ارز بیشتری از کشور خارج شود که اگر غیر این بود به عنوان مثال باید هشت میلیارد دلار بابت واردات دارو طی سال، بیشتر هزینه می کردیم.
به گفته دست اندرکاران صنعت دارو در کشور همچون خیر آبادی، خزانه دار و عضو سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، صنعت دارویی ما در منطقه « نامبروان» (درجه یک) در منطقه است و روسیه با آن عظمتش برای اینکه به جایگاه ایران برسد، 20 میلیارد دلار، پول کنار گذاشته است.
به قول خیر آبادی، ببینید چقدر تولید داخل مهم است. عراق با نصف جمعیت ما در سال گذشته 5 / 6 میلیارد دلار به واردات دارو، پول داد.
تا اینجای کار معلوم می شود که صنعت داروی خوبی در منطقه داریم که باید بدان، قدر بنهیم؛ به ویژه این روزها که کشور با مشکلاتی همچون تحریمی جدید مواجه است و این مهم، فداکاری و عشق به هموطن تولید کننده دارو را می طلبد که همینطور هم هست. اما این دلیل نمی شود که این صنعت مشکلی نداشته باشد. مشکلات دارو چیست و صنعتگران با چه چیزهایی دست به گریبان می شوند؟
تمام مشکلات شرکت های تولید دارو در کشور یک طرف و کمبود نقدینگی آنها یک طرف دیگر، دردی مشترک است که برای تمام این شرکت ها وجود دارد. همه چیز به پولی بر می گردد که آنها یا ندارند یا کم دارند.

**چرا شرکت های تولید دارو کمبود نقدینگی دارند؟
 کمبود نقدینگی شرکت های صنعتی دارو در کشور وارد چرخه ای شده است که همه، ادعای رفع آن را دارند اما به نظر می رسد که هنوز موفق به از بین بردن کم پولی شرکت ها نشده اند.
موضوع، خیلی ساده است. شرکت تولید کننده دارو، دارو تولید می کنند و به مشتری های خود مثل بیمارستان و مراکز درمانی می دهند. مشتری هم باید پول نقد را در ازای گرفتن کالا - دارو - بدهد که با تاخیر می دهد. مشتری دولتی که سرجمع، همان وزارت بهداشت است اخیرا نیز به جای پول، اوراق می دهد با سررسیدی یک یا دو ساله. به همین سادگی.
آیا فکر می کنید تولید کننده دارو، اوراق را تا سر رسید در گاوصندوق نگاه می دارد؟ معلوم است که پاسخ منفی است. بیشتر این تولید کنندگان مجبورند اوراق را نقد کنند. اما آیا می توانند این اوراق را بابت ضمانت به بانک بدهند؟ پاسخ باز هم منفی است. پس یک راه بیشتر برای تولید کننده برای رسیدن به پولش نمی رسد و آن، تنزیل 20 تا 30 درصدی اوراق است که اگر هم موفق به تنزیل شد گمان نمی رود که با تنزیل و به حاشیه سودش برسد یا اگر هم سودی ببرد، اندک است یعنی فقط اصل سرمایه اش به او بر می گردد.

**شرکت های دارویی چقدر از دولت طلب دارند؟
عبده زاده، مدیر کل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، میزان طلب یک ماه و نیم گذشته شرکت ها را 2 هزار و 500 میلیارد تومان بیان می کند و می گوید: در زمان حاضر فکر می کنم به سه هزار میلیارد تومان رسیده باشد.
خیر آبادی که عضو هیات مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران است در عوض، چنین اظهار می دارد: آقای دکتر عبده زاده فرمودند که وزارت بهداشت 2 هزار و 500 میلیارد تومان بدهی دارد این طلبی است که باید پرداخت کنند اما ایشان نگفتند که سه هزار میلیارد تومان طلب شرکت ها به صورت اوراق به شرکت ها نرسیده است. به عبارت دیگر دانشگاه های علوم پزشکی، اوراق به شرکت های پخش دارو داده اند که روی دست این شرکت ها باد کرده است و پرسش من این است که شرکت ها با این اوراقی که گرفته اند چه کنند؟
او می افزاید: کسی اوراق را از این شرکت ها قبول نمی کند تا پول بدهد. سررسید اوراقی که به برخی از تولید کنندگان دارو داده شده است به اول آذر 99 می رسد. مساله این است که آیا تولید کننده دارو، طلب 11 ماه گذشته را 2 سال بعد باید وصول کند؟!
قرار بود 500 میلیون دلار هم از طرف سران سه قوا به عنوان بخشی از مطالبات شرکت های دارویی بدهند که در این خصوص خیر آبادی اظهار می دارد: هنوز موافقت دفتر رهبری اعلام نشده است.

**مواد اولیه اشتراکی و سختی ترخیص آنها
بر اساس این گزارش، فقط مشکل نقدینگی نیست که شرکت های تولید کننده دارو کشور را به چالش کشانده است. گاهی مواد اولیه تولید دارو با صنایع دیگر مشترک می شود و آن وقت جدا کردن آنها مشکل. به گفته عبده زاده، اخیرا برای رفع این مشکل، نرم افزاری تهیه شده است تا تعرفه ماده اولیه دارو را مشخص کند و زودتر از سایرین ترخیص شود.
حال، چرا این کار مهم است؟ این اقدام برای این مهم است که دارو و تجهیزات پزشکی از کالاهای دارای اولویت است و نباید در گمرک معطل بماند چرا که با جان انسان ها، مستقیما سر وکار دارد.

** تخصیص ارز و مشکلات تامین ریال
تولید کنندگان دارو در کشور اخیرا با مشکل تخصیص ارز هم مواجه شده اند. عبده زاده در این راستا تاکید می کند: باید برای تامین و انتقال ارز فکری کنیم که اگر حریم دوم، شروع شود، بانک مرکزی به فهرست تحریم ها می رود و آن وقت، یک ساز و کار دیگری برای انتقال ارز لازم است. یعنی اگر ارز بدهند اما شرکت ها نتوانند این ارز را برای تهیه مواد اولیه و دارو جابجا کنند دچار مشکلی می شوند که به مشکلات آنها اضافه می شود.
و اما خیر آبادی با تمام این مشکلات، خرده ای به دولت می گیرد که چرا در بودجه های سنواتی اش در بحث دارو، بودجه سه ردیف را افزایش نداده است. یعنی دولت، اعتبار ردیف های مربوط به یارانه دارو، سازمان بیمه سلامت ایران و مابه التفاوت ارز را کم پیش بینی کرده است؟
این عضو سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران همچنین به فرماندهی ثابت برای دارو تاکید می کند و اعتراض مبنی بر این نکته دارد که چرا تمام وزارتخانه های مملکت در امر دارو دخالت می کنند؟ به چه حقی!؟
او خاطرنشان می کند: الان پول مان - بودجه - را اشتباه پیش بینی کرده اند. همان را هم که اشتباه پیش بینی کرده اند در قالب اوراق می دهند. اینها که به تولید کننده به جای پول، اوراق می دهند، تولید کننده از کجا ارز بخرد؟
خالقی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در خصوص کسر بودجه بیمه سلامت ایران که اشتباهی در تامین اعتبارش به گفته خیر آبادی پیش آمده است هم می گوید: سال گذشته، همین مجلس برای کسری بیمه سلامت، هشت هزار میلیارد تومان را تایید کرد تا به این سازمان داده شود و این ناشی از آن است که ما هم مشکلات را درک می کنیم که این میزان پول را برای ترمیم بودجه بیمه سلامت ایران مجوزدادیم.
خالقی به جلسات مختلف کمیسیون بهداشت و درمان با وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و نیز رییس مجلس اشاره و خاطرنشان می کند: این، جزو برنامه های ما به شمار می آید که برای بودجه سال آینده، این مسایل را هم در نظر بگیریم.

** یک پیشنهاد برای رفع مشکلات: ارز 4200 تومانی را نمی خواهیم
عبده زاده برای رفع مشکلات پیش آمده شرکت های دارویی از جمله کمبود نقدینگی آنها به جلسات متعددی اشاره می کند که از زمان تخصیص ارز، مدام تشکیل شده است. او یک راه برای خلاصی شرکت ها از تخصیص ارز را پیشنهاد می دهد و آن چیزی نیست جز اینکه ارز، آزاد شود و مابه التفاوت را به بیمه بدهند.
او تاکید می کند که وزارت بهداشت متقاضی ارز چهار هزار و 200 تومانی نیست.

** ارز 4200 تومانی به همه بخش های دارو اختصاص ندارد
عبده زاده یکی از دلایلی را که باعث شده است تا ارز چهار هزار و 200 تومانی را قبول نکند این است که این ارز، حدود 40 درصد بخش های دارو را پوشش می دهد و حدود 60 درصد باقی مانده بخش های دارو مثل بسته بندی آن با ارز آزاد محاسبه می شود.
اما خیر آبادی به عنوان یکی از دست اندرکاران تولید دارو معتقد است که اگر ارز برای دارو، آزاد شود، سوء استفاده هایی در آن می شود از طرفی دیگر خیر آبادی به دولت اعتمادی ندارد.
اما خالقی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس علت بیشتر مشکلات پیش آمده برای صنعت دارو را ناشی از عمل نکردن وزارت بهداشت به قانون برنامه ششم می داند. اینکه ایرانی ها به طور متوسط سه، چهار برابر استاندارد جهانی، دارو مصرف می کنند و اینکه راهنمای بالینی برای نسخه ها نداریم و وزارت بهداشت، طرح پرونده های الکترونیک سلامت را به خوبی پیش نبرده است که تمام اینها را در پرتو برنامه ششم می توان اجرا کرد که اگر اجرا شود، هزینه مصرف دارو به میزان 30 درصد کم می شود.
نماینده مردم خلخال و کوثر در مجلس شورای اسلامی در نهایت این پرسش را مطرح ساخت که مجلس، کار خود را - قانونگذاری - انجام داده اما آیا دولت به این قانون -برنامه ششم توسعه -عمل کرده است؟