این روزها وقتی صحبت از زباله و معضل های زیاد آن به میان می آید ناخودآگاه دو واژه زباله های خشک و تر به ذهن خطور می کند . اینکه بسیاری از افراد در هنگام دور کردن زباله از محل زندگی و کار خود زباله های خشک و تر را تفکیک نمی کنند خود یک چالش و معضل بزرگی است که باید حل شود.
اما آنچه در این میان کمتر به آن توجه شده است و یا شاید به جرات می توان گفت خیلی بی اهمیت ازکنار آن عبور شده است، بحث مهم زباله های الکترونیک است. اولین سوالی که از زباله های الکترونیک به ذهن می آید این است که مگر این زباله ها خطراتی دارند و یا مگر نباید جزو زباله های خشک و در کنار آن تفکیک شود؟
این اشتباه بسیاری از مردم کشور ما است و اغلب افراد اگر قصد تفکیک زباله را هم داشته باشند  از روی ناآگاهی این زباله را به همراه سایر زباله های خود دور می ریزند. ولی به گفته اساتید محیط زیست ، زباله های الکترونیک یکی از خطرناک ترین زباله های موجود است که مدت زمان بازیافت آن حتی چند هزار سال از زباله های پلاستیکی بیشتر است و شاید به جرات می توان گفت میلیون ها سال طول می کشد تا بازیافت شود.
یکی از اساتید دانشگاه در حوزه محیط زیست و عضو انجمن بین المللی جامعه شناسی محیط زیست در گفت وگو با وارش، با اشاره به اهمیت زباله های الکترونیک اظهار کرد: این زباله ها شامل لامپ های سوخته، باتری ساعت و سایر وسایل الکترونیک، کامپیوتر و تجهیزات آن، ضبط صوت خراب شده، کلیه قطعات گوشی همراه اعم از شارژر، سی دی، قطعات مختلف در صنایع الکترونیک و خودروسازی و بسیاری موارد دیگر را شامل می شود.
معصومه اشتیاقی افزود: بسیاری از شهروندان اطلاعاتی از مضرات و آسیب های زباله های الکترونیک ندارند بنابراین آنرا با سایر زباله ها اعم از کاغذ و پلاستیک تفکیک می کنند و دور می اندازند، در حالیکه این زباله ها به علت ماندگاری بیشتر در طبیعت باید جداگانه تفکیک شود.
وی با اشاره به اینکه چند میلیون سال طول می کشد تا زباله های الکترونیک بازیافت شود، تصریح کرد: حتی این زباله ها از زباله های پلاستیکی نیز دیرتر بازیافت می شود در حالیکه مردم ما بی اهمیت از کنار آن عبور می کنند.
این استاد حوزه محیط زیست با بیان اینکه متاسفانه حتی قشر تحصیل کرده و دانشگاهی ما نیز اطلاعات چندانی از خطرات و مضرات زباله های الکترونیک ندارد، گفت: بر اساس تعدادی از پژوهش هایی که در سطح دانشگاه صورت گرفته است حتی برخی تحصیل کرده های دانشگاه نیز واژه زباله الکترونیک را نشنیده اند.
اشتیاقی با ابراز تاسف از اینکه در کشور مرکز مجزا و مشخصی برای زباله های الکترونیک وجود ندارد، خاطر نشان کرد: از سوی دولت و حاکمیت باید با کمک ان جی او ها مراکزی برای زباله های الکترونیک در نظر گرفته شود و در بین خانواده ها نیز جدا کردن این زباله ها فرهنگ سازی شود زیرا مقدار آن در طول یک سال چندان نمی شود که یک خانواده بخواهد آنرا جمع اوری و کنار بگذارد.
وی تاکید کرد: در بین صنایعی که با کلیه قطعات الکترونیک سروکار دارند نیز باید جداسازی این زباله ها جا انداخته شود که این زباله های خطرناک را با سایر زباله ها ادغام نکنند و جداگانه به مراکز مرود نظر انتقال یابد.
عضو انجمن بین المللی جامعه شناسی محیط زیست ادامه داد: در برخی کشورهای توسعه یافته بعد از جمع آوری زباله های الکترونیک، آنرا به کشورهای جهان سوم از جمله کشورهای آفریقایی انتقال می دهند و در آنجا دفن و یا از بین می برند و به نوعی آنرا از کشورهای خود دور می کنند.
اشتیاقی با تاکید بر فرهنگ سازی و آگاه سازی اصنافی که با زباله های الکترونیک در ارتباط هستند گفت: باید این موضوع مهم تفهیم شود که زباله های الکترونیک باید جداگانه جمع آوری شود.
وی با اشاره به نقش مهم رسانه ها در آگاه سازی مردم گفت: زباله های الکترونیک تاثیرات منفی زیادی روی آب و خاک و محیط زیست می گذارند بنابراین باید از طریق رسانه ها اطلاع رسانی شود.
این استاد دانشگاه افزود: این مسئله باید در بین مدارس نیز به عنوان یک موضوع در کتب درسی پرداخته شود و آموزش های لازم نیز داده شود.

پ/