بررسی روندهای معیوب،کماکان در فارس من ادامه دارد، این بار نوبت به بررسی روندهایی رسیده است که در ماجرای سهام عدالت مردم را همچنان آزار می‌دهند، آن طور که این روزها کمتر دیده می‌شود نامی از «سهام عدالت»، «کارت‌های اعتباری» و یا «سامانه سعدی» کارگزاری فارابی به گوش بخورد.
سهام عدالت قرار بود یکی از بازوان قوی در عرصه حمایت از تولید داخل باشد و مردم را نیز همراه تولید و حامی تولیدات داخلی کند، اما نشد و مردم نیز نام «سهام عدالت» و «تولید داخلی» را به فراموشی سپردند.خبرگزاری قرار است هر هفته به بررسی «روندهای معیوب» اگر چه کوتاه و موجز بپردازد، این بار نیز بررسی مشکلات سهام عدالت و سهامداران مستقیم و غیر مستقیم را در دستور کار قرار داده است.
چند میلیون نفر سهام عدالت دارند؟
حدود ۴۹ میلیون نفر در کشور دارای سهام عدالت هستند که از این میان ۳۰ میلیون سهام دار، غیر مستقیم و مابقی دیگر کسانی هستند که روش مستقیم را برای سهام خود برگزیده اند. در روش مستقیم، اختیار مدیریت سهام بر عهده خود مالک بوده و به یک کد بورسی در یکی از کارگزاری‌ها نیاز دارد، البته پیشنهاد شده افرادی که دانش بورسی ندارند این روش را انتخاب نکنند. اما روش غیرمستقیم روشی است که مالکیت سهامدار همچنان باقی است و حفظ سهام بر عهده شرکت‌های سرمایه گذار استانی است که آن‌ها نیز در بازار فعال هستند.
هم‌چنین به منظور فروش و نگهداری سهام در روش مستقیم «سامانه سعدی» را به مردم معرفی شد تا در کنار دیگر کارگزاری‌های بورسی وارد عرصه رقابت شوند و سهامداران روش مستقیم، از طریق این سامانه نسبت به فروش و مدیریت سهام عدالت خود اقدام کنند. از زمان آغاز به کار، این سامانه اعتراضات بسیاری از سوی سهامداران را به همراه داشته است. یکی از آن مشکلات این بوده که واریزی‌ها به درستی به حساب فروشندگان سهام صورت نگرفته است و این سامانه به درستی به سوالات کاربران پاسخ نگفته است.
البته در این باره نیز پویش های گوناگونی در فارس من از سوی مخاطبان، به ثبت رسیده است، حامیان یکی از این پویش‌ها نوشت: «در ابتدای آزادسازی سهام عدالت، تبلیغات بسیاری شد که در سامانه سعدی زیرنظر کارگزاری فارابی، دارندگان سهام عدالت می‌توانند تعداد و قیمت سهام عدالت خود را مشاهده کنند، متاسفانه پس از ورود به این سامانه، سامانه سعدی خود را به عنوان کارگزار ناظر سهام عدالت معرفی کرده است و این اجازه را نمی‌دهد که افراد بتوانند سهام عدالت خود را به کارگزاری خود که قبلاً ثبت‌نام کرده‌اند انتقال دهند. لطفاً پیگیری این خبر را انجام دهید.»
پای لنگان مدیران در همراهی سهامداران
همان طور که پیش‌تر اشاره شد، دو روش مستقیم و غیر مستقیم برای نگهداری سهام عدالت وجود دارد، اما این دو روش هر کدام اشکالاتی دارند که تاکنون به همین دو دلیل نتوانسته کارآمدی خود را به منصه ظهور برسانند، از این رو سهام عدالت همچنان با استقبال کمرنگ مردم مواجه شده است.
خبرنگار ما برای بررسی بیشتر مشکلات پیش روی سهامداران، با برخی از آن‌ها همراه شده است تا بتواند این موضوعات را کنکاش و بررسی کند.از این رو با چند تن از مخاطبان خبرگزاری فارس همراه شدیم، یکی از آن‌ها درباره مشکلات روش مستقیم در سهام عدالت این چنین توضیح داد:
به طور کلی سهام عدالت امروز دچار چالش‌های بسیاری است، آنچه به عنوان یک شهروند تجربه کرده‌ام را می توانم اینجا روایت کنم، کمی سواد بورسی دارم و به همین دلیل روش مستقیم در سهام عدالت را انتخاب کردم، اینجا بود که تمام مصیبت‌های من شروع شد!
در سامانه سهام عدالت روش مستقیم را انتخاب کردم، اما گفتند که برای انجام ادامه کارها باید به سامانه سعدی مراجعه کنید، سامانه‌ای که برای خرید و فروش و حتی دیگر اقدامات سهام عدالت پیش بینی شده است. پس از آزادسازی ۶۰ درصد سهام عدالت، نیمی از سهام را به دلیل مشکلات مالی فروختم، اما از چندین سهم ارزشمندی که فروختم تنها مبلغ کمی عایدم شد و نتوانستم به درستی برای آن برنامه ریزی کنم.
تقریبا نیمی از سبد را در آن زمان که شامل پتروشیمی و فولاد و ... بود فروختم اما چند روز را در صف انتطار برای ارسال به سپرده گذاری مرکزی بودم و بعد از آن نیز مدتی که شاید بتوانم بگویم یک ماه در صف انتظار معامله و در نهایت زمانی که به فروش رسید پول آن را به صورت بسیار کم شاید هزار تومان و ... به حسابم واریز کردند، البته مبالغ زیر یک میلیون تومان هم داشتم اما نتوانستم برای پول سهام عدالت برنامه ریزی کنم. برای برخی سهام حتی مجبور شدم که" لغو سفارش توسط مشتری" را بزنم چرا که مدت‌ها بود که این سهام در انتظار ارسال به سپرده و یا در صف معامله بود، از خیر آن گذشتم.
دیگر مخاطب : در روش مستقیم، من هم با مشکلاتی مواجه بودم، بخش اعلان سامانه سعدی اطلاعیه‌های مورد نیاز را منتشر نمی‌کند، تنها بخشی برای راهنمایی برخی مخاطبان که سواد بورسی کمتری دارند اختصاص پیدا کرده است. از سویی دیگر بخش پشتیبانی این سامانه فعال نیست و اغلب سوالاتی که داریم را نمی توانیم در بخش سوالات این سایت به دست بیاوریم، این مشکلاتی است که مردم با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و کسی هم پاسخگو نیست.
مشکل دیگر ما این است که ما از این حیث روش مستقیم سهم عدالت را انتخاب کردیم که گرداندن سبد آن بر عهده خود ما باشد اما عملاً این طور نیست، هر زمانی بخواهند و هر تعدادی که سهام را بخواهند می فروشند و ما هیچ کار نمی‌توانیم بکنیم و در نهایت باید منتظر دریافت هزینه سهام آن به صورت اندک باشیم.
حرف حساب...
عملا ماه‌ها از آزادسازی ۶۰ سهام عدالت می‌گذرد اما مردم همچنان سرگردان و ناراضی از عمکرد سازمان بورس و صندوق‌های بورسی هستند، در واقع باید به این حجم از مطالبات مردم پاسخ داده شود و مشکلات آن‌ها را حل کنند./ فارس