وجود امنیت در یک جامعه به همان اندازه مهم است که احساس امنیت و امنیت روانى درآن جامعه لازم است،بعضى کارشناسان احساس امنیت را در یک جامعه، مهم تر از وجود امنیت در آن مى دانند.
امنیت از فرد شروع شده و به خانواده و جامعه و در نهایت نظام بین المللى منتهى مى شود با این وجود باید، گفت؛ تأمین امنیت و احساس آن در درجه اول به فرد بر مى گردد.
با توجه به این مهم که اگر کاهش امنیت در جامعه رخ دهد، بى اعتمادى، رواج بدبینى و شایعه، عدم مشارکت و همکارى در برنامه هاى اقتصادى، اجتماعى، سیاسى و امنیتى کشور را به دنبال خواهد داشت.
از آنجایى که احساس امنیت در بین مردم ناشى از عدم وجود هرگونه خطر و تهدید بالقوه و بالفعل است یکى از مسائل مهم اجتماعى که زمینه ساز از بین بردن احساس امنیت در بین مردم مى شود؛ وجود افرادى است که با نقض قوانین و ایجاد رعب و وحشت سعى در قدرت نمایى در جامعه دارند که قانون آنان را تحت عنوان اراذل و اوباش می شناسد.
در پیشگیرى و مقابله با خودنمایى اینگونه افراد نیاز به اهرم ها و مکانیزم هاى کنترلى در جامعه است، یکی از این مکانیزم ها؛ طرح جمع آوري اراذل و اوباش است که طى سال هاى اخیر در دستور کار ناجا قرار گرفته است.
نیروي انتظامی نیز در راستای پاسخگویی به مطالبات مردمی، مبادرت به اجراى طرحی اجتماعی- انتظامى به منظور ارتقاء امنیت اجتماعى کرده و در راستاي آن اهدافی از جمله افزایش احساس امنیت شهروندان، کاهش دامنه شیوع کجروى ها و آسیب هاى اجتماعى، افزایش رضایت شهروندان از ناجا، کاهش وقوع کنش هاى اعتراض آمیز، افزایش شأن، منزلت و اقتدار نیروى انتظامى، افزایش روحیۀ نشاط و شادابى، انجام مأموریت ذاتى خود و فراهم نمودن زمینۀ رشد و بالندگى و پیشرفت فردى و جمعى را دنبال کرده است.
با توجه به بالا بودن ضریب نفوذ شبکه های اجتماعی بر افکار عمومی و میزان بالای کاربر فضای مجازی؛ کوچکترین تحرکات اینگونه افراد در فضای مجازی؛ تبعات بسیار وسیع و گسترده ای بر افکار عمومی دارد.
برهمین اساس فعالیت اینگونه افراد تحت کنترل نیروی انتظامی قرار گرفته و در کمترین زمان با برخورد قاطع پلیس مواجه خواهند شد و در این زمینه نقش پلیس فتا و معاونت اجتماعی در کنار اقدامات بازدارنده پلیس های تخصصی؛ بسیار کارساز است.
بارصد به موقع شبکه های اجتماعی هر گونه تحرکات رسانه ای شده اراذل و اوباش را با اقدامات مناسب عوامل اجرایی؛ پاسخ رسانه ای لازم ارائه می دهد تا بر احساس امنیت و اعتماد عمومی به پلیس خدشه ای وارد نشود.
حال برخورد تند، سریع و قاطع پلیس با اراذل و اوباش و جلوگیری از تحرکات آنان به خصوص مواردی که در شبکه های اجتماعی منتشر و باعث تشویش اذهان عمومی می شوند؛ حساسیت ناجا را دو چندان کرده و سعی و تلاش دارد با همت کارکنان جمعی و جلب مشارکت دستگاه های متولی و همچنین اقشار اجتماعی ضمن اقدامات پیشگیرانه؛پیش دستانه و اقدامات بازدارنده تحرکات اراذل و اوباش را در کمترین زمان ممکن پاسخ قاطع داده تا درس عبرتی برای سایرینی که قصد بر هم زدن امنیت عمومی جامعه دارند؛ باشد.
انگیزه ها و علل بروز شکل گیری اراذل و اوباش را باید در شیوع فقر و بیکاری در جامعه، تمایل نسل جوان به نماد سازی و تقویت افکار انحرافی در دسترس بودن سلاح سرد و گاهاً گرم، کم رنگ شدن اعتقادات دینی و مذهبی، تأخیر یا عدم ازدواج موفق، نفوذ فرهنگ بی بندوباری غربی در نسل جوان، بالا بودن ضریب نفوذ شبکه های اجتماعی بر افکار عمومی و تحریک اینگونه افراد برای ادامه رفتار هنجارشکنانه دانست.
در نهایت برای پیشگیری و مقابله با تحرکات اراذل واوباش؛ پیشنهاد می شود:
-شناسنامه دار کردن اراذل و اوباش و اقدامات کنترلی دستگاه های امنیتی و انتظامی بر تحرکات، رفتار و کردار آنان.
- برخورد سریع، رعد آسا و قاطع پلیس در مکان تحرکات اراذل و اوباش و دستگیری در محل جرم با هدف عبرت آموزی سایرین.
-صدور احکام قضائی قاطع قضات برای عبرت سایر افرادی که انگیزه رفتارهای انحرافی دارند.
-رصد مستمر فضای مجازی پلیس فتا در زمینه تحرکات اراذل و اوباش و اقدامات رسانه ای مناسب معاونت اجتماعی ناجا برای مدیریت افکار عمومی.
-همکاری، هماهنگی و تعامل دستگاه های اطلاعاتی، امنیتی و قضائی برای اقدامات بازدارنده و مقابله ای مناسب برای کنترل و مدیریت بر تحرکات اراذل و اوباش شناسنامه دار و افرادی که در صدد برهم زدن امنیت عمومی را دارند.
-تهیه مستندات اجتماعی توسط رسانه ملی و محلی در زمینه تحرکات اراذل و اوباش و اقدامات بازدارنده پلیس و دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی.
-اجرای نشست های علمی و تخصصی با حضور پژوهشگران دانشگاه ها در حوزه مسائل اجتماعی برای واکاوی مناسب علل و انگیزه شکل گیری اراذل و اوباش در رسانه ملی و محلی.
- مطالبه گری از دستگاه های متولی در پیشگیری اجتماعی از شکل گیری اراذل و اوباش.#
نگارنده : سردار مرتضی میرزایی- فرمانده انتظامی استان مازندران