جنگل‌های هیرکانی متراکم‌ترین جنگل در ایران و ارزشمندترین جنگل در جهان است که به دلیل قدمت دیرینه‌ای لقب فسیل زنده و یا موزه طبیعی نیز گرفته است که ۵۳ درصد این جنگل‌ها در استان مازندران قرار دارد.

این جنگل‌ها از بی‌نظیرترین جنگل‌های دنیا محسوب می‌شود که پس از ۱۴ سال و بعد از بازرسی این جنگل‌ها در ایران توسط کارشناسان یونسکو با همراهی مسؤولان سیاسی، کارشناسان محیط‌زیست و منابع‌طبیعی، جوامع محلی و قرق‌بانان، در چهل‌وسومین اجلاس یونسکو ثبت جهانی شد.

دسترسی به جنگل‌های هیرکانی در استان‌های شمالی در پارک ملی گلستان، جنگل الیمستان هراز، جنگل افراتخته، جنگل ابر شاهرود، جنگل‌های ارسباران، پارک جنگلی بی‌بی‌ یانلو و پارک جنگلی ناهارخوران گرگان است.

ماجرای ثبت جنگل‌های هیرکانی البته در سال ۱۳۸۷ بنا به دلایلی رها شده بود که در سال ۱۳۹۶ پیگیری و در دی ماه سال ۱۳۹۶ پرونده آن تکمیل و به دبیرخانه یونسکو ارسال شد و پس از پذیرش اولیه مقرر شد در نیمه‌اول مهرماه همان سال، سایت‌ها توسط ارزیابان IUCN مورد بازدید میدانی قرار گیرند.

فتح‌الله غفاری معاون امور جنگل اداره کل منابع طبیعی مازندران ـ منطقه ساری در این‌باره   اظهار کرد: در زمینه ثبت جنگل‌های هیرکانی، سه سایت بولا با وسعت ۲۷هزار هکتار، الیمستان امل با وسعت یک‌هزار و ۲۰۰ هکتار و واز نور با وسعت ۱۳هزار و ۵۰۰ هکتار در مجموع با وسعت ۴۱هزار و ۷۰۰ هکتار در نظر گرفته شذ.

وی با اشاره به اینکه در زمینه ثبت این اثر و میراث طبیعی ادارات مرتبط همکاری داشتند که توانستند به موفقیت برسند، افزود: قطعا ثبت جنگل‌های هیرکانی به نفع کشور است درست است وظیفه مسؤولان را در زمینه حفظ این اثر مهم سنگین‌تر می‌کند ولی می‌تواند ارزآوری برای کشور داشته باشد.

معاون امور جنگل اداره کل منابع طبیعی مازندران ـ  منطقه ساری با بیان اینکه گونه‌های نادر و باارزش با قدمت طولانی و همچنین قطر بسیار در جنگل‌های هیرکانی داریم که دارای طبیعت و چشم‌انداز بی‌نظیری است، اضافه کرد: جنگل‌های هیرکانی باقی‌مانده دوره سوم زمین‌‌شناسی بوده که از عصر یخبندان یعنی ۳۰ میلیون سال قبل مصون ماندند.

غفاری یادآور شد: بسیاری از گونه‌ها از لحاظ جنگل‌شناسی نادر هستند که باید تمام تلاش خود را برای حفاظت از این گونه‌ها بکار گیریم.

وی در پاسخ به سؤال مبنی بر اجرای طرح تنفس در جنگل‌های شمال، اظهار کرد: مشاور طرح نیمه تفضیلی انتخاب شد که بخش اعظمی از کارها انجام شده و باید اواسط امسال بعد از این مرحله طرح تفضیلی اجرایی آغاز شود که البته اجرای طرح تنفس نیز کمک شایانی در راستای حفظ جنگل‌های هیرکانی این میراث باارزش خواهد بود./ فارس