وارش نیوز، نزدیک به 4 دهه است که در سطح دنیا آموزش مهارت های زندگی از کودکی مورد توجه قرار گرفته و این دوره آموزشی در 2 گروه مهارت های عام شامل خودآگاهی، همدلی، ارتباط موثر، روباط بین فردی موثر، کنترل خشم، مقابله با هیجان های منفی، آموزش حل مساله، تصمیم گیری، تفکر خلاق، تفکر انتقادی و مدیریت زمان از یک سو و مهارت های خاص مانند آموزش مذاکره، آموزش کار گروهی، آموزش پیش و پس از ازادواج، مدیریت بحران، پیشگیری از آسیب های روانی، کاهش سوء مصرف مواد و... است.
اما در کشور ما حدود یک دهه است که به این موضوع توجه ویژه ای شده اما نه در سطح کلان کشوری و بیشتر در سطح آموزش به متخصصان امر به صورت کارگاه، اما مهارت هایی که باید آموزش آنها از کودکی به بچه هاش روع شود عبارتند از:
مهارت تصمیم گیری: در این مهارت افراد می آموزند که تصمیم گیری و اهمیت و مراحل آن چیست و متوجه می شوند موفقیت در زندگی در گروی تصمیم درست و به موقع است.
مهارت حل مساله: این مهارت عبارت است از تعریف دقیق مشکلی که فرد با آن روبرو است، شناسایی و بررسی راه حل های موجود و برگزیدن و اجرای راه حل مناسب و ارزیابی فرایند حل مساله؛ به طوری که با انتخاب راه حلی با بیشترین منفعت و کمترین ضرر مادی و معنی از راه های غیرسالم برای حل مشکلات خویش استفاده نکند و بر مشکلاتش نیفزاید.
مهارت تفکر خلاق: تولید اندیشه و نوعی دیگر دیدن است، فرد در مواجهه با مشکلات در حال کشف راه حال های نو و بدیع است که کمتر کسی به آن توجه کرده است. در این مهارت افراد فرا می گیرند که با شیوه های متفاوت بیندیشند و از تجربه های متعارف و معمولی خود فراتر روند و راه حل هایی را خلق کنند که خاص و ویژه خودشان است.
مهارت تفکر نقاد: این مهارت عبارت است از توانایی تحلیل عینی اطلاعات موجود با توجه به تجارب شخصی و بررسی صحت یا سقم چیزی با دلیل و مدرک و استدلال و سپس پذیرفتن یا رد کردن آن.
توانایی برقرار کردن ارتباط موثر: این مهارت به معنای ابراز احساسات، نیازها و نقطه نظرهای فردی با گوش دادن فعالانه به مخاطب و ایجاد بیشترین رضایت با کمترین تنش و کشمکش است.
مهارت ایجاد و حفظ روابط بین فردی: مهارتی است برای تعامل مثبت با افراد به خصوص اعضای خانواده در زندگی روزمره، شناسایی مرز روابط با دیگران و ایجاد روابط صمیمانه متعهدانه.
خودآگاهی: خودآگاهی به معنی توانایی فرد در شناخت خود و نیز شناسایی خواسته ها، نیازها و احساسات و نقاط ضعف و قدرت است. در این مهارت فرد می آموزد که چه شرایط یا موقعیت هایی برای او عذاب آور هستند.
مهارت همدلی: در این مهارت فرد می آموزد که چگونه احساسات افراد دیگر را تحت شرایط مختلف درک کند، تفاوت های فردی را بپذیرد و با پیش داوری و قضاوت با دیگران برخورد نکند..
مهارت های مقابله با هیجان ها: شناخت هیجان هایی از قبیل شادی و ترس و حسادت و غم و... و تاثیر آنها بر رفتار خود و دیگران و فراگیری نحوه اداره آنها و واکنش مناسب در برابر آنها.
مهارت مقابله با استرس: در این مهارت فرد می آموزد که چگونه با فشارها و نقش های ناشی از زندگی و همچنین استرس های دیگر مقابله یا آنها را مدیریت کند تا باعث فرسودگی روانی و جسمانی اش نشود.
مهارتهای مقابلهای که باید برای موارد اضطراری به آنها آموزش بدهید
هنگامی که بچههایتان روی پای خودشان میایستند، به مهارتهای مقابلهای برای روبرو شدن با شرایط اضطراری نیاز دارند، این شرایط میتواند آتش گرفتن یک تابه، خراب شدن وسیله یا حتی نشت کردن یک لوله در آشپزخانه باشد.
شما باید وقت بگذارید و موارد اضطراری را که ممکن است اتفاق بیفتد بیشتر به آنها یاد بدهید، و همچنین در رابطه یا نحوهی برخورد با آن شرایط نیز آموزش مناسبی به آنها بدهید.
آنها همچنین باید یاد بگیرند که چگونه بدون تلفن همراه از عهدهی مشکلات بربیایند، ممکن است گوشی زمانی که بچهها به آن نیاز دارند، دچار مشکل شود.
آنها را تشویق کنید تا به خودشان اعتماد داشته باشند
مدارس به بچهها آموزش میدهند که چگونه باید قوانین را دنبال کنند، اما در مورد مهارتهای زندگی واقعی چیزی به بچهها یاد نمیدهند.
شما باید به آنها آموزش بدهید که در حین یاد گرفتن دستورالعملها، متفکرانی مستقل نیز باشند.
به نوجوانانتان کمک کنید تا یاد بگیرند که چگونه به خودشان و تصمیماتشان اعتماد کنند.
مطمئنا، هر از گاهی تصمیمات بدی هم اتخاذ خواهند کرد، اما از اشتباهاتشان قطعا درس خواهند گرفت و به این ترتیب کم کم یاد میگیرند که چهطور باید تصمیمات بهتری بگیرند.
تهیه تنظیم: رقیه یوسفی گرجی کار شناس اداره آموزش و مشارکت معاونت اجتماعی مازندران