رودخانه شریان اصلی زنده ماندن دریای خزر است و اگر به رودخانه ها آسیب وارد شود در واقع به اکوسیستم دریا آسیب جدی وارد شده و علاوه بر آن به زیست ماهی ها نیز آسیب وارد می‌شود چرا که اگر شن های رودخانه ها نیز به طور غیرمجاز برداشت شود آب ها گل آلود می‌شود و دیگر ماهی ها قادر به تخم ریزی در آن نخواهند بود.
کارشناسان معتقد هستند، اگر از سواحل برداشت شن و ماسه انجام شود نیز بر جاذبه های گردشگری تاثیر منفی گذاشته و از آنجایی که معمولا از قسمت های جنوبی دریای خزر برای آب درمانی استفاده می‌شود و حال با برداشت غیرمجاز آن آسیب جدی بر صنعت گردشگری وارد خواهد شد.
علاوه بر آن، سواحل دریا منبع غذایی گسترده برای موجودات بیولوژیکی سواحل هستند که پرندگان از این موجودات زنده تغذیه می‌کنند و اگر سواحل خالی از شن باشد اکوسیستم سواحل نیز دچار تغییرات جدی خواهد شد.
متخصصان محیط زیست اعتقاد دارند، اگر جلوی برداشت ماسه در سواحل گرفته نشود در آینده نزدیک با مشکلات زیست محیطی از جمله پیش روی سواحل آب دریا نیز مواجه خواهیم شد چراکه این شن ها با ایجاد تپه های شنی مانند سدی در برابر نفوذ آب در مواقع طوفانی است و مانع از گسترش موج در سواحل خواهند شد.
با توجه به مشکلاتی که نبود ماسه در سواحل، بر اکوسیستم دریا میگذارد اما راهکار مهم برای جلوگیری از تصرف و تخریب اراضی ساحلی ملی توسط سودجویان ماسه خوار، اخذ اسناد مالکیت اراضی ملی به صورت تک برگ و کاداستر است تا از این طریق سواحل را برای نسل های آینده حفظ کنیم.
در حال حاضر حدود 154 فقره سند اراضی ساحلی، جنگلی و مرتع به مساحت 658 هکتار در غرب مازندران صادر شده است اما باید این سند مالکیت اراضی ملی به شکل کادستر در تمامی نقاط مازندران برای تمامی اراضی طبیعی صادر گردد.
از 823 هکتار از کل اراضی ساحلی همچان 137 کیلومتر از این اراضی تحت تصرف متخلفان قرار دارد.
علاوه بر آن با توسعه تکنولوژی ساختمان و احداث مسکن فراوان و نیاز به مصالح به خصوص شن و ماسه روز به روز افزایش یافته و سرعت برداشت شن و ماسه از بستر رودخانه ها و سواحل دریا نیز بیشتر می‎شود که این عامل می‌تواند برای محیط زیست و اکوسیستم نگران کننده باشد.
خطرات سیلاب‌هایی که رخ می‌دهد بر اثر برداشت بی‌رویه شن و ماسه است زیرا وقتی شن‌ها برداشت می‌شود بستر اصلی رودخانه نیز تغییر کرده و در پی آن سیلاب رخ خواهد داد.
باید برای کاهش این روند نظارت‌های سختگیرانه‌تر اعمال گردد تا علاوه بر حفاظت از محیط زیست در جهت پیشرفت و گسترش ساخت و ساز اقدم شود.
کارشناسان می‌گویند، با توجه به کمبود منابع شن و ماسه در استان باید از روش‌های نوین در ساخت و ساز استفاده شود تا جایگزین شن و ماسه شود و نیز مقاومت کافی را داشته باشد که از این طریق شن و ماسه کمتری را از دست بدهیم.

پ/