در کتاب‌ها و منابع تحقیقاتی آمده است، در این گونه از گردشگری، گردشگران یا در منزل خانواده های مزرعه نشین اقامت کرده، درباره فعالیت های مزرعه داری دانش کسب می کنند، یا با اقامت در مزارع گرمسیری درباره زندگی و فعالیت های مردم آنجا اطلاعاتی می آموزند، یا با زندگی در روستاها و در کنار ماهیگران، همراه آنان به سفرهای ماهی گیری می روند.
در این نوع گردشگری، گردشگر با حضور در مزارع کشاورزی، بدون ایجاد تبعات منفی در اکوسیستم اولیه، هم به گردش می‌پردازد و هم با فعالیت‌های سنتی کشاورزی آشنا می‌شود و این برای یک گردشگر، یعنی اوج لذت.
این نوع گردشگری، دوری از مصرف‌گرایی که در زندگی شهری به وفور دیده می‌شود را از نزدیک به مخاطب هدف می‌آموزد و آنها را برای چند روز، استفاده از تولیدات مزرعه ترغیب می‌کند، موضوعی که بدون شک میتواند تاثیرگذار باشد.
موضوع گردشگری در مزرعه، مدت زیادی نمیشود که وارد ادبیات گردشگری مسئولان در استان‌های شمالی به ویژه مازندران شده است، از آنجایی که استان های شمالی به شدت ظرفیت راه‌اندازی این قسم از گردشگری را دارند، انتظارها برای راه‌اندازی گردشگری در مزرعه در گیلان، مازندران و گلستان انتظار دور و خارج از دسترس نیست.
وجود اراضی کشاورزی بکر، آب‌بندان‌های بی‌نظیر، باغ‌های جنگلی زیبا و همه ظرفیت‌هایی که می‌شود در این مسیر به کار بست، با این وجود همچنان یک جای کار می‌لنگد.
کارشناسان معتقدند گردشگری کشاورزی، مربوط به محصولاتی که به طور مستقیم از زمین کشاورزان تولید می‌شود و شامل اقامت در مزرعه، کمپ، منزل کشاورز، بازدید های آموزشی، صرف وعد‌ه‌های غذایی، فعالیت‌های تفریحی، فروش محصولات مزرعه و صنایع دستی را در برمی‌گیرد.
متخصصان معتقدند گردشگری در مزرعه در کشورهایی همچون بلاروس، روسیه، رومانی، انگلیس و آمریکا بسیار موفق بوده و مازندران باید از تجربیات این کشورها استفاده کند چرا که این کشورها ابتدا مرز بین واژه‌ها را آموختند و سپس سیاست‌گذاری و پایه گذاری کردند با این وجود الگوهای گردشگری مزرعه یکی از الگوهای موفق در دنیا است.
در این راستا سیدرضا موسوی، محقق گردشگری در استان مازندران با اشاره به اینکه «گردشگری مزرعه»، یکی از مهم‌ترین و جدیدترین انواع گردشگری در دنیا است که درآمد زیادی را فراهم می‌کند و درباره گردشگری مزرعه، گفت: در گردشگری مزرعه، گردشگران و طبیعت‌گران در فعالیت‌های زراعی و دامی با کشاورزان مشارکت و زندگی کرده و همچنین در کنار زندگی کردن با کشاورز، با فرهنگ روستائیان و دامداران آشنا می‌شوند و از فرآیند آن اطلاعات پیدا کرده و آن را بازنشر می‌دهند.
موسوی افزود: در این نوع گردشگری، روستائیان به شهر مهاجرت نمی‌کنند و اینکه با ایجاد اشتغال خانگی از جمله تولید ماست، کره و پنیر، اقتصاد خانواده رونق می‌گیرد و همچنین در این گردشگری، گردشگر با آداب، رسوم و فرهنگ کشاورزی و روستایی آشنا شده و با شناخت محیط زیست، به آن ضربه نخواهد زد.
وی تصریح کرد: جغرافیای طبیعی منطقه کجور، لفور، کلاردشت و البرز مرکزی، میتواند برای گردشگری مزرعه مناسب باشد و کسانی که به دلیل افتصاد نامناسب نیز از روستا به شهر آمدند، به این ترتیب می‌توانند به محل زندگی خود بازگردند.
این محقق گردشگری یادآور شد: دانشگاه، طبق بررسی‌ها و مطالعات، اوج درآمد کشورهای اسکاندیناوی در بخش گردشگری مزرعه بوده و کشور اتریش دارای ۱۲۱ هزار واحد اقامتی در حوزه گردشگری کشاورزی است.
در این زمینه اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی مازندران، مهران حسنی نیز اعلام کرده بود که "دستورالعمل ایجاد گردشگری کشاورزی باهدف بهبود معیشت کشاورزان و توسعه پایدار روستایی با هماهنگی و همکاری وزارت جهاد کشاورزی تدوین و ابلاغ شده است".
حسنی کاهش بیکاری و افزایش درآمد روستاییان و همچنین استفاده از ظرفیت آنها در جهت پیشبرد اهداف گردشگری را از دیگر اهداف این طرح عنوان کرد و افزود: مازندران قطب کشاورزی کشور است و با توجه به ظرفیت‌ها و جاذبه‌های موجود در مازندران و شرایط آب و هوایی آن، میتواند به قطب گردشگری کشاورزی تبدیل شود.
وی با بیان اینکه مراکز گردشگری کشاورزی تمامی واحدهای تولیدی اعم از مزرعه، باغات، گلخانه، دام‌پروری، شیلات و عرصه‌های تولید در فضای باز و بسته را دربرمی‌گیرد، خاطرنشان کرد: بازدیدکنندگان در این شکل از گردشگری، اقامت در مزرعه، صرف محصولات ارگانیک آن و فعالیت‌های تفریحی را تجربه خواهند کرد.
معاون گردشگری مازندران یادآور شد: گردشگری کشاورزی از طریق بازدید گردشگران از مزارع روستایی باعث افزایش درآمد کشاورزان و اهالی و همچنین ایجاد اشتغال پایدار می‌شود.
پ/