در ادامه نکاتی مطرح می شود که برای همه زوج ها و همه انسان هایی که با هم زندگی می کنند، با هم کار می کنند و در کنش و واکنش یا تعامل مستمر هستند، می تواند مفید و مؤثر باشد.

1ـ استحکام روابط با همدیگر

علاقه داشتن به یک رابطه سالم، ایجاد یک کانون گرم و صمیمی، رسیدن به تفاهم، مسئولیت همه اعضای خانواده به ویژه زن و شوهر است. از این رو می توان گفت که حل مسائل زناشویی و خانوادگی مستلزم کوشش همه جانبه اعضای خانواده بخصوص زن و شوهر است.

2ـ پیوند بین اعضای خانواده

در ارزیابی روابط زناشویی، هر یک از زوج ها باید بدانند که همسر او نزدیک ترین و محرم ترین فرد به او است. لذا توصیه می شود به همسرتان به عنوان یک نیمه تن، حامی و پشتیبان نگاه کنید و تلاش نمایید وی را خوشبخت کنید.

خداوند در قرآن کریم می فرماید: «هُنَّ لباسٌ لکُم وَ انتُم لباسٌ لهنَّ؛ زنان به منزله لباسی برای شمایند و شما به منزله لباسی برای آنها.»

3ـ کسب دانش و مهارت؛

انجام دادن هر کاری به مهارت و دانش نیاز دارد. یعنی برای یک همسر توانا شدن، باید دانایی ها، دانش ها و مهارت های لازم را کسب کرد. از این رو توصیه می شود با مطالعه کتاب های مربوط به تعلیم و تربیت، روانشناسی خانواده و آئین همسرداری و شرکت در جلسه های آموزشی خانواده به دانش و مهارت خود بیفزایند.

4ـ روابط سالم میان اعضا

خانواده یک نهاد اصلی و ویژه جامعه است و برقراری روابط انسانی سالم و درست میان اعضای خانواده مهم ترین عامل سلامت خانواده است. سعی کنید با همدلی، همفکری، همکاری، هماهنگی، روابط سالمی را میان اعضای خانواده خود برقرار نمایید. امام صادق(ع) فرمودند: «وَ مَن حَسُن بِرُّه باَهلِه زاد اللّه ُ فی عمرِه؛ هر کس با خانواده اش نیک رفتار باشد، خداوند بر عمرش بیفزاید.»

5 ـ ایجاد امنیت روانی

لازمه استمرار روابط زناشویی سالم، داشتن تعهد و وفاداری، اعتماد، انصاف، صمیمیت، پذیرش متقابل، سعه صدر، تفاهم و اعتماد است. لذا با رعایت این اصول نسبت به همسرتان احساس مسئولیت کنید و در خانواده فضای سرشار از امنیت عاطفی ایجاد کنید. امام سجاد(ع) فرمود: «... و اِنَّ أرضاکم عند اللّه أسبغکم علی عَیاله؛ خدا از کسی که زمینه آسایش خانواده خود را آبرومندانه فراهم سازد خشنودتر است.»

6ـ تأیید همدیگر

مورد صحبت و توجه قرار گرفتن از نیازهای اساسی انسان است. سعی کنید در روابط زناشویی تان به نوعی و به طریقی رفتارهای مطلوب همسرتان را مورد توجه قرار دهید و تأیید کنید. همسر شما باید بفهمد که برای او ارزش قائل هستید. خلاصه آنکه تشویق و تأیید بیان نکات مثبت باید به طور آشکار و یا در جمع باشد و تذکر نکات منفی و انتقاد باید به طور محرمانه در تنهایی صورت گیرد. پیامبر اسلام(ص) فرمودند: «خَیرکُم خَیرکُم لاَهلِه؛ بهترین شما، بهترین برای خانواده اش می باشد.»

7ـ پرهیز از پیشداوری

در اکثر مواقع زوج هایی که مشکلات ارتباطی دارند، دچار مشکل شناختی، طرز قضاوت کردن (پیشداوری) و دیدن اشکالات به جای نقاط مثبت می شوند. به بیان دیگر این زوج ها کسانی هستند که وقتی با لیوانی که تا نیمه پر از آب است روبه رو می شوند، اغلب به نیمه خالی توجه می کنند.

8 ـ عدم سرزنش همدیگر

وقتی در زندگی زناشویی، اختلاف نظر یا سوء تفاهمی بروز می کند به جای سرزنش کردن یکدیگر و تفسیر نادرست به شناسایی مسئله، علت یابی و سرانجام به راهیابی آن بپردازید. اگر چه باید اعتراف کرد گاهی اوقات شناسایی مسئله واقعی و مشکل اصلی و یافتن علت ها و ریشه ها دشوار است. زیرا آنچه که روی پرده است با آنچه که پشت پرده است متفاوت می باشد و شناخت ریشه های اصلی مسئله کاری ماهرانه و پر پیچ و خم است که کمک و مشاوره افراد متخصص را طلب می کند. در قرآن کریم می خوانیم: «یا ایُّها الذینَ امَنوا لا یَسخر قومٌ ...؛ ای اهل ایمان، مؤمنان هرگز نباید قومی قوم دیگر را مسخره و استهزاء کنند.»

9ـ احترام به یکدیگر

زوجین با یادگیری مهارت های ارتباطی و به کار بستن آنها می توانند روابط خود را بهبود بخشند. در فضایی سرشار از حُسن تفاهم به حل و فصل مسائل خود بپردازند. برخی از این مهارت ها عبارتند از: فعالانه به حرف های یکدیگر گوش کردن، تشریک مساعی، مشورت کردن و به عقاید یکدیگر احترام گذاشتن.

10ـ برخورد منطقی با مشکلات

باید در نظر داشت که مشکل یک طرف و شیوه برخورد با مشکل طرف دیگر است. به جای اتخاذ روش پرخاشگرانه، خشونت آمیز و بدبینانه بهتر است روش مسالمت آمیز، صمیمانه و خوش بینانه را انتخاب کرد. اگر رفتاری برای شما مبهم است، ساده ترین راه این است که از همسرتان سؤال کنید هدف شما از انجام این کار چیست؟ منظور شما از این حرف چیست؟ چرا این گونه رفتار می کنید؟ چطور شد که این گونه عمل کردی؟ و غیره.

11ـ جلوگیری از سوء تفاهم

مهم ترین عامل پدیدآیی مسائل و مشکلات زناشویی، سوء ارتباطات و سوء تفاهمات است. بنابراین هر زن و مردی به سهم خود مسئولیت دارند که از به وجود آمدن این مسائل پیشگیری کنند و در اولین فرصت ممکن به حل و فصل آنها بپردازند، زیرا سوء تفاهمات به صورت یک فرآیند مخرب و پیش رونده عمل می کنند. گاهی یک سوء تفاهم کوچک مانند گلوله برفی است که بر اثر غلطیدن از فراز کوه به تدریج به یک بهمن بزرگ تبدیل می شود .

مشاور و مددکار شهرستان سیمرغ سیده مریم کربلایی