همه ساله نزدیک به 1/2میلیون نفر در جهان جان خود را به علت حوادث ترافیکی از دست می دهند و بیش از 50 میلیون نفر دیگر مجروح می شوند.

90 درصد از موارد مرگ ناشی از حوادث ترافیکی مربوط به کشورهای با درآمد کم یا متوسط است، یعنی کشورهایی که 84% جمعیت و 53% وسایط نقلیه را در خود جای داده اند.

آمارهاي ارائه شده در ایران نشان می دهد که پس از بیماري هاي قلبی عروقی، حوادث ترافیکی دومین علت مرگ ومیر در همه گروههاي سنی و اولین عامل مرگ در گروه سنی زیر 40 سال است.

عابران پیاده، دوچرخه سواران، موتورسواران در مقایسه با رانندگان و سرنشینان اتومبیل ها و وسایل نقلیه دیگر، بیشتر در معرض خطر هستند و از آنها به عنوان کاربران پرخطر راه ها یاد می شود، رانندگان در این میان بیشترین نقش را در پیشگیري از حوادث ترافیکی دارند به طوري که یک راننده با رانندگی غیر ایمن نه تنها جان خود، بلکه جان دیگران را نیز را به خطر می اندازد.

اصلاح و اعمال قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی، ایجاد راه ایمن و ترویج فرهنگ ایمنی ازجمله عوامل کاهش دهنده آمار سوانح و حوادث ترافیکی است با توجه به اهمیت موضوع تصادفات رانندگی وعوارض مادي و غیر مادي ناشی از آن براي جامعه جهانی و به ویژه کشورهاي در حال توسعه انجام مداخلات اثر بخش، امري اساسی در برخورد با این معضل مهم سلامت است.

بسیاري از کشورها با پرداختن به مسائل و اصول ایمنی به موفقیت هاي چشمگیري در کاهش تعداد تصادفات و شدت آسیب ها و صدمات ناشی از آن دست یافته اند. پس به جاست که براي اجتناب از خطر، حذف یا تقلیل خسارات ناشی از حوادث در صدد تدابیري باشیم که امنیت و آسایش افراد جامعه تامین شود چراکه سوانح رانندگی و جاده اي قابل پیشبینی و پیشگیري هستند .

مهمترین عواملی که بر ایمنی سفر در جاده ها و کاهش آسیب ناشی از تصادفات مؤثرند، عبارتند از:

1-کنترل سرعت

2- کنترل خستگی

3-استفاده از وسایل و تجهیزات ایمنی نظیر کمربند ایمنی، صندلی ویژه کودك،کلاه ایمنی

4- رانندگی صحیح و کنترل خودرو قبل از رانندگی

کنترل سرعت:

یکی از مهمترین عوامل خطر در آسیب هاي ناشی از حوادث ترافیکی سرعت است، که هم بر خطر تصادف و هم بر شدت آسیب ها تاثیر می گذارد با کنترل سرعت می توان از بروز تصادفات پیشگیري کرد و ضربه ناشی از تصادفات وشدت آسیب وارده بر مصدوم را کاهش داد.

در بیشتر کشورهاي جهان سرعت مهمترین عامل بروز مصدومیت هاي ناشی از حوادث ترافیکی است، ارتباط بین سرعت و شدت آسیب، غیر قابل انکار است.

عابران پیاده در تصادف با خودرویی که 80 کیلومتر در ساعت سرعت دارد به طور تقریبی اصلاً شانس زنده ماندن ندارند در واقع شانس زنده ماندن عابران پیاده با افزایش سرعت خودرویی که با آنها برخورد می کند، کاهش می یابد.

سرعت بر شدت ضربه تصادف تأثیر می گذارد، احتمال مرگ براي سرنشینان خودرو با سرعت 80 کیلومتر در ساعت 20 برابر زمانی است که سرعت حین تصادف 30 کیلومتر در ساعت باشد.

سرعت بالا در حین رانندگی زمان توقف، مسافت توقف و شدت ضربه تصادف را براي سرنشینان و عابرین افزایش می دهد.

عوامل تاثیرگذار بر سرعت:

1-سن راننده

2-جنس

3-میزان خستگی

4-تعداد سرنشینان خودرو ارتقاي ایمنی

5-قدرت خودرو

6-کیفیت سطح جاده یا خیابان

بین سرعت و شدت آسیب، نوعی ارتباط مستقیم است، به طوریکه افزایش 5 درصدي سرعت باعث افزایش حدوداً 20 درصد میزان سوانح منجر به مرگ می شود.

نگارنده: سرهنگ هادی عبادی سرپرست پلیس راه فرماندهی انتظامی مازندران